Milano'ya Ulaşım
İstanbul'dan
Milano'ya THY ile doğrudan uçuş yapabilirsiniz. Ayrıca diğer
şehirlerden de İstanbul aktarmalı uçuşlar bulunuyor. Alitalia ise Roma
üzerinden aktarmalı uçuşlar gerçekleştiriyor. Düşük maliyetli
havayolları firmalarından olan Pegasus havayolları ile Milano'ya yakın
mesafedeki Bergamo havaalanına uçabilirsiniz. Bunun dışında Lufthansa'da
Almanya üzerinden aktarmalı bir diğer alternatifiniz olabilir.
İtalya'da
trenle seyahat çok yaygın ve trenler gayet iyi. İkinci sınıf dedikleri
bile bizim birinci sınıftan iyi durumda. Resmi firma Trenitalia.
Biletlerinizi internet üzerinden alabiliyorsunuz. Bölgesel trenler
(Regional) en ucuz ama yolculuğun en uzun olduğu trenler. Bunların
biletini ancak 7 gün sonrasına kadar internet sitesinden
alabiliyorsunuz. Diğer trenlerin (EC, IC) biletleri ise 60 gün sonraya
kadar alınabiliyor. Trene ve sunduğu imkanlara göre farklılık gösteren
değişik biletleme türleri mevcut. Çok temel olanları hakkında biraz
bilgi vermek gerekirse; "Base" dedikleri bilet türü her türlü değişimin
yapılabildiği ve iade edilebilen standart biletler. "Economy" bileti ise
tüm trenlerde geçerli olan ve bir defa değişiklik yapma hakkınızın
bulunduğu ancak iade işlemi yapamadığınız indirimli biletler. İndirim
oranı yaklaşık %30-40 civarında oluyor. "Super Economy" ise adından da
anlaşılabileceği gibi en uygun fiyatlı biletler. İndirim oranı %60-65'i
bulabiliyor. Fiyatı rotasına göre tek yön 9 Euro'dan başlayan bu
biletlerde değişiklik yapmak ya da iade hakkınız bulunmuyor. Son olarak
bir kaç cümle de "Familia Offer" dan bahsedelim. Eğer 2-5 kişi
arasındaysanız ve aranızdan birisi 12 yaşın altındaysa o zaman %20-50
arası indirimli seyahat edebileceğiniz aile biletleri alabiliyorsunuz.
Değişiklik yapma hakkınız var. Economy ya da super economy biletlerin
belirli bir vadesi yok. Firmanın belirlediği miktarda bilet satılıyor ve
yoğun dönemlerde her zaman bulma garantiniz yok. Ancak ne kadar erken
alırsanız o kadar şansınız olduğunu söyleyebiliriz. Fiyatların ciddi
olarak farkettiğini söyleyebiliriz. Örneğin, Milano - Napoli arasında
çalışan FRECCIAROSSA treninde base 95 Euro, economy 49 Euro, super
economy ise 29 Euro'dan satılıyor.
Biletinizi satış gişelerinden ya da otomatik makinelerden alabilirsiniz. İtalya'da özellikle bölgesel (R) trenlerin biletleri 60 gün geçerli olduğundan istasyondaki turuncu ya da sarı küçük makinelere biletinizi mutlaka onaylatmanız gerekiyor. Bu onaylatma işlemi biletin arka bölümüne tarih ve saati işliyor. Bu işlemden sonra bileti üç saat içinde kullanmanız gerekiyor. Yani bölgesel trenlerde tren saati ile bağlı kalmıyorsunuz. Eğer aldığınız bileti onaylatmazsanız bilet yok hükmünde oluyor ve yüklü bir ceza ile karşılaşabiliyorsunuz. Daha fazla bilgi için İtalya Demiryolları internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Milano ana tren istasyonu şehir merkezindeki Milano Central Train Station. Tarihi yapısıyla da öne çıkan bu tren istasyonundan gerek İtalya'nın gerekse de Avrupa'nın diğer şehirlerine tren bulmak mümkün. İstasyonun zemin katında bir adet emanet ofisi (Deposito Bagagli) bulunuyor. 06.00-24.00 saatleri arasında çalışan ofis parça başına ilk beş saat için 5 €; daha sonraki her saat için 12 saate kadar ilave 0,70 €; sonrası içinse 0,30 € ücret alıyor. Bunun dışında ikinci büyük tren istasyonu ise Porta Garibaldi. Ayrıca daha çok bölgesel trenlerin kullandığı Cadorna tren istasyonu da mevcut. (Örneğin, Como gölüne giden trenler ağırlıklı olarak bu istasyonu kullanıyor)
Havaalanı Ulaşımı
Linate Havaalanı
Milano'nun
yaklaşık 8 km doğusunda yer alan Linate Havaalanı (LIN) orta
büyüklükte. Bazı ulusal havayolu firmaları ile düşük maliyetli
havayolları buraya uçuyor. Türkiye'den kalkan uçaklar ise bu havaalanını
kullanmıyorlar. Havaalanında zemin katta emanet ofisi bulunuyor. Parça
başına günlük 3,50-4 € arası ve 07.00-21.30 arası çalışıyor. Detaylı
bilgi için Linate Havayolu internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Havaalanı - Milano Şehir Merkezi - Havaalanı arasında ulaşım için otobüs kullanılıyor ve iki farklı firma hizmet veriyor. Bunlardan ilki Starfly (Autostradale) havaalanı - Merkez tren istasyonu arasında her yarım saatte bir çalışıyor. Her gün Merkez tren istasyonu önünden 05.30-22.00 arası; havaalanından ise 06.15-22.45 arası işleyen otobüslerin seferi yaklaşık 25 dakika sürüyor ve ücreti tek yön için 5 €, gidiş-dönüş ise 9 €. Detaylı bilgi için Starfly Otobüs Firması internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Diğer firma olan ATM ise havaalanı - Luigi di Savoia Meydanı (merkez tren istasyonu) arasında çalışıyor. Her gün Luigi di Savoia Meydanından 06.00-23.00 arası; havaalanından ise 06.30-23.30 arası işleyen Air Bus otobüslerinin seferi yaklaşık 25 dakika sürer ve ücreti tek yön için 5 €, gidiş dönüş ise 9 €'dur. Detaylı bilgi için ATM Otobüs Firması internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Tercihiniz toplu taşıma olmayacaksa havaalanından şehir merkezine taksi ücreti 20-25 Euro arasında değişmektedir.
Her iki havaalanını birbirine bağlayan Malpensa Shuttle ise tek yön
ücreti 13 €, 2-12 yaş arası içinse 6,50 €'dur. Günde beş sefer olarak
gerçekleştirilen ortalama 70 dakikalık bu yolculuk hakkında detaylı
bilgi için Malpensa Shuttle internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Malpensa Havaalanı
Milano'nun
en büyük havaalanı olan Malpensa (MXP) şehre yaklaşık 40 km uzaklıkta.
Türkiye'den direkt ya da aktarmalı tüm uçuşlar (Pegasus Hariç) bu
havaalanına yapılmaktadır. Bu havaalanında faaliyet gösteren en önemli
düşük maliyetli havayolu firmaları Easyjet, Germanwings, Air Berlin,
Vueling ve Blu Express'tir. Havaalanında emanet ofisi bulunmamaktadır.
Detaylı bilgi için Malpensa Havaalanı internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Havaalanı
- Şehir Merkezi - Havaalanı arasında ulaşım için otobüs ve tren
kullanılıyor ve bunun için ana tren Malpensa Express. Havaalanı Terminal
1'den hareket eden trenle Milano'daki her üç tren istasyonuna da
ulaşmak mümkün. Cadorna tren istayonuna geceyarısından sonra 02'ye kadar
devam eden trenler Merkez tren istasyonuna ve Garibaldi'ye yaklaşık
23.30'a kadar sürüyor. Yolculuklar yetişkin için tek yön 11 €,
gidiş-dönüş 15 € iken 2-12 yaş arası çocuklar ise tek yön 5,50 €
ödüyorlar. Terminal 2 ila 1 arasında 24 saat ücretsiz olarak işleyen
servis bulunuyor. Daha detaylı bilgi için Malpensa Express internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Malpensa havaalanında esas olarak iki otobüs firması hizmet veriyor: Malpensa Shuttle, havaalanı - merkez tren istasyonu arasında karşılıklı sefer yapıyor. Her gün Merkez tren istasyonu önünden 03.45-00.30 arası; havaalanından ise 05.00-01.20 arası işleyen otobüslerin seferi yaklaşık 50 dakika sürüyor ve ücreti tek yön için yetişkin 10 €, 2-12 yaş arası 5 €. Biletinizi gidiş dönüş alırsanız 16 € ödemeniz gerekiyor.
Malpensa Shuttle aynı zamanda her iki havaalanını da birbirine bağlıyor. Günde beş sefer olarak gerçekleştirilen ortalama 70 dakikalık bu yolculuk için tek yön ücreti 13 €, 2-12 yaş arası içinse 6,50 €. Daha detaylı bilgi için Malpensa Shuttle internet sitesini inceleyebilirsiniz.
İkinci otobüs firması ise Starfly (Autostradale). Diğerinde olduğu gibi havaalanı-merkez tren istayonu arasında sefer yapan otobüsler Terminal 2'yi kullanıyor. Her gün Merkez tren istasyonu önünden 04.00-23.00 arası; havaalanından ise 06.00-00.40 arası işleyen otobüslerin seferi yaklaşık 50 dakika sürüyor ve ücreti tek yön için yetişkin 10 €, 2-12 yaş arası 5 €. Gidiş-dönüş ise 16 €. Aynı firma Malpensa-Torino arasında da ulaşım sağlamaktadır (Tek yön 20 €). Daha detaylı bilgi için Starfly (Autostradale) internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Havaalanından şehir merkezine taksi ücreti 70-90 Euro arasında değişmektedir.
Bergamo Havaalanı
Her ne kadar pek çok kaynakta Milano havaalanları arasında gösterilse
de aslında Bergamo şehrine ait olan Bergamo Havaalanı (Orio al
Serio-BGY) Milano'ya yaklaşık 45 km uzaklıkta. Temelde düşük maliyetli
havayollarının tercih ettiği bu küçük havaalanının en önemli firması
Ryan Air. Ayrıca Pegasus'da İstanbul'dan direkt ve diğer şehirlerden
aktarmalı olarak Bergamo Havaalanına uçuyor. Havaalanının geliş
terminalinde parça başı günlük 4 €'ya hizmet veren bir emanet ofisi
bulunuyor. Daha detaylı bilgi için Bergamo Havaalanı internet sitesini inceleyebilirsiniz.
Havaalanı - Şehir Merkezi - Havaalanı arasında ulaşım için otobüs ve tren kullanılıyor. Otobüsle ulaşım en kolay ve pratik seçenek. Zira havaalanına doğrudan tren seferi yok. Starfly (Autostradale) firmasının her gün Milano merkez tren istasyonu önünden 03.20-23.30 arası; havaalanından ise 04.30-01.00 arası işleyen otobüslerinin seferi yaklaşık 60 dakika sürüyor ve ücreti tek yön için yetişkin 5 €, gidiş-dönüş ise 9 €.
Aynı firma her gün Brescia'dan 04.10-19.15 arası ve havaalanından Brescia'ya 05.10-23.00 arası karşılıklı on sefer düzenliyor. Yaklaşık bir saatlik yolculuğun tek yön bedeli yetişkin 12 €, 2-12 yaş 5 €. Biletinizi gidiş dönüş alırsanız 22 € ödemeniz gerekiyor. Seferler hakkında daha detaylı bilgiyi Starfly (Autostradale) internet sitesinde bulabilirsiniz.
Bir diğer firma olan Orioshuttle ise her gün merkez tren istasyonu önünden 03.00-23.15 arası; havaalanından ise 04.10-00.15 arası yaklaşık 60 dakikalık seferler yapmaktadır. Ücreti tek yön için yetişkin 10 € (kampanya-internet üzerinden alındığında 5 €), 2-12 yaş arası 5 €'dur. Seferler hakkında daha detaylı bilgiyi Orio Shuttle internet sitesinde bulabilirsiniz.
Havaalanı ile Bergamo şehri arasındaki seferler ise ATB firması tarafından gerçekleştiriliyor. Bergamo şehir merkezinden (Porta Nuova) her gün 05.49-00.10 arası; havaalanından ise 06.08-00.28 arası çalışan ve Bergamo tren istasyonuna da uğrayan otobüs yolcuğu ortalama 10 dakika sürüyor. Her 30 dakikada bir olan otobüslerin ücreti tek yön 2,10 €. Eğer aynı bileti Bergamo şehrindeki ulaşım araçlarında da geçerli olacak şekilde 24 saatlik alırsanız 5 € ödüyorsunuz. Seferler hakkında detaylı bilgiyi ATB Bergamo Otobüs Firması internet sitesinde bulabilirsiniz.
Havaalanından Milano şehir merkezine taksi ücreti 60-75 € arasında değişmektedir.
Milano'da şehir içi ulaşım metro, tramvay ve otobüslerle yapılıyor. Üç
adet metro hattı ve 120'den fazla tramvay ve otobüs hattı faaliyet
gösteriyor. Şehir içi ulaşımı sağlayan temel firma ATM. Milano'da 90
dakika geçerli olan biletin fiyatı 1,50 €. 10 kullanımlık biletin fiyatı
ise 13,80 €. Bu biletlerle süresi dahilinde dilediğiniz kadar otobüse
ya da tramvaya ama sadece bir kez metroya binebilirsiniz. 24 saat
geçerli olan biletin fiyatı 4,50 €, 48 saat geçerli olan biletin fiyatı
ise 8,25 €. Bu iki biletle sınırsız ulaşım hakkınız oluyor. Biletlere
otomatik makinelerden ya da büfelerden ulaşmak mümkün. Çoklu biletlerde
metroya her binişinizde zaten otomatik kapılardan geçebilmeniz için
kartları göstermeniz gerekiyor. Otobüste ise ilk bindiğinizde içerdeki
makinelerde onaylatıyorsunuz. Bu onaylatma işlemi ile başlangıç günü ve
saati kaydediliyor. Sonraki binişlerinizde böyle bir mecburiyet yok.
Kontrolde geçersiz bir durum ortaya çıkarsa turist olmanıza aldırmadan
yaklaşık 100 € ceza kesiliyor.
Milano'da 3 tane metro hattı var: Kırmızı hat (M1), yeşil hat (M2) ve
sarı hat (M3). Sabah saat 06.00'dan gece yarısına kadar ortalama her 5
dakikada bir (yoğun saatlerde 3 dakikada bir) çalışıyor. Cumartesi
günleri ise 01.40'a kadar faaliyet gösteriyor. Bunların üçünün birden
kesiştiği hiçbir durak yok. Sarı ve yeşil hatlar meşhur Duomo
meydanından geçiyor. Hatlar arasında aktarma yapmak oldukça basit.
Yürüdüğünüz merdivenlerin kenarlarındaki demirler hattın rengini
gösteriyor. Yeşil ve kırmızı hatlar belirli noktalardan sonra farklı
güzergâhlara gittiği için metronun önünde yazan son durak isimlerine
dikkat edin.
Milano'da çok yoğun bir de otobüs ve tramway hattı mevcut. Otobüsler de
sabah 05.30 da başlayıp 01.00'a kadar çalışıyor. Ayrıca şehrin ana
arterlerinde 02.00-05.00 arası çalışan küçük otobüsler de mevcut. Bu
otobüslerde biletleri şoförlerden de alabiliyorsunuz. Otobüs
duraklarındaki elektronik göstergeler, hangi numaralı otobüsün kaç
dakika sonra durakta olacağını belirtiyor. Duraktan geçen otobüslerin
nereye gittiğini bildiren tabelalar var. Böylece gitmek istediğiniz yere
hangi numaralı otobüsün gidebileceğini bulabiliyor ve bunun kaç dakika
sonra geleceğini görebiliyorsunuz. Metro ve otobüs hatları ile
biletlerle ilgili daha detaylı bilgiyi ATM Metro ve Otobüs Firması internet sitesinde bulabilirsiniz.
Milano Kart'ta
ulaşım ve 100'den fazla noktada indirim sağlaması açısından uygun bir
seçenek olabiliyor. Kartın bir günlüğü 6,50 €, üç günlüğü ise 13 €. Üç
günlük kartla ilk onaylatma işleminden itibaren 48 saat boyunca tüm
toplu taşıma araçlarına ücretsiz binebiliyorsunuz. (48 saat geçerli olan
ulaşım biletinin 8,25 € olduğunu dikkate alin!) Kart size pek çok yerde
indirim ve avantajlar sağlıyor: Örneğin, Linate havaalanından şehir
merkezine otobüse ücretsiz binebiliyorsunuz. Malpensa Havaalanından iki
bilet aldığınızda birisi ücretsiz oluyor. Oldukça fazla sayıda
restoranda %10-15 arası indirim alırken, şehir turunda ve Como gölü
turlarında %10 indirime hak kazanıyorsunuz. Ayrıca meşhur "Son Yemek"
tablosunu görmede ve Duomo Katedralinin terasını gezmede (+%10)
önceliğiniz oluyor. Peki kartı nerelerden alabilirsiniz? Her üç
havaalanındaki Autostradale ofislerinden ve merkezdeki turizm danışma
bürosundan (Zani Viaggi) kartı satın alabilirsiniz. Kart hakkında
detaylı bilgiye ulaşmak için Milano Kart internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Şehir turlarına
(City Sightseeing) gelince; Şehri gezmek için kısa süresi olanlar için
şehir turu mantıklı bir seçenek olabiliyor. Milano'da şehir turunun iki
farklı hattı var. Her iki hat için 24 saat geçerli olan biletin fiyatı
yetişkinler için 20.00 €, 5-15 yaşındakiler için 10.00 €. Bileti
aldığınızda size verilen kırmızı bir karta tarih ve saat işleniyor.
Kredi kartı ile ödeme yapabiliyorsunuz. Her iki hatta Piazza
Castello'dan kalkıyor. A hattında 9, B hattında 11 durak var. Duomo ve
La Scala'da hatların ortak durakları mevcut. 01 Nisan-30 Ekim arası A
hattı 09.30'da başlayıp son seferini 17.30'da yaparken B hattı
09.15-17.15 arası çalışıyor. (Ortalama 45 dakikada bir sefer). 31
Ekim-30 Mart arası ise A hattı 09.45'te başlayıp son seferini 15.45'te
yaparken B hattı 10.00-16.00 arası çaşılıyor (Ortalama 90 dakikada bir
sefer). Size verilen kartı saklayın. Zira başka bir İtalya şehrinde
benzer şehir turunu yapmak isterseniz %10 indirim alıyorsunuz. Bu tarz
turların temel prensibi gezilecek yerlerde otobüslerden inerek orayı
gezmek ve bir sonraki otobüse binerek geziye devam etmek olarak
açıklanabilir. Bu konuda daha detaylı bilgi ve güzergâhlar için Milano Şehir Turları internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
2- YEME-İÇME
İtalya'da, genellikle, üç farklı yerde yemek
yiyebilirsiniz: Klasik restoranlar (Ristorante), daha çok ev yemekleri
ve yöresel lezzetlerin bulunduğu Trattoria'lar ve fast food tarzı
yiyeceklerin sunulduğu Gastronomia'lar. İtalyanlar öğle yemeklerinde
daha çok trattoriaları tercih ediyorlar. Fast food tarzı yemek yapanlar
hariç diğerleri saat 15.00-19.00 arası kapalı oluyor. Çok turistik
mekânların civarında bu kuralın istisnalarına rastlayabiliyorsunuz.
İtalya denince akla pizza ve makarna (pasta) geliyor elbette. Hem
lezzetli hem de keseye uygun. Genelde bunlarla bir sorununuz yoksa
tüketmeye devam.
İtalyan pizzaları bizdeki Amerikan tarzı pizzalardan farklıdır. Daha
ince hamur ve daha az malzemeli, kıtır kıtır oluyor. Zaten bizdeki pizza
zincir mağazalarını orada bulamazsınız. Arzunuza göre ayrı ayrı
malzemeli pizza sipariş edebileceğiniz gibi pek çok yerde parça pizza
yeme şansınız var. Makarnayı da pek çok yerde yiyebilirsiniz. Özellikle
Tortellini denilen, mantıya benzeyen çeşidini denemenizde yarar var. Bu
arada fesleğen soslu makarnayı da unutmayın.
Milano ve Roma'da yaygın olan, bizde İstanbul Suadiye'de de bulunan
Pastarito İtalyanların popüler restoranlarından biri. La Scala
tiyatrosunun civarında bulabilirsiniz. Fiyatları da Milano için makul
denilebilir.
Milano denince,
pek çok kişinin aklına risotto geliyor. Parmesan peyniriyle servis
edilen bir tür pilav olan bu yemeği hemen hemem her yerde
yiyebilirsiniz. Minestrone (İtalyan sebze çorbası) vejetaryenler için
ideal lezzetlerden birisi. Milano et yemekleriyle de ünlenmiş bir şehir.
Dana eti, soğan, patates ve kerevizle hazırlanan ossobuco gerçekten
lezzetli.
Yöreye has peynirler de (Gorgonzola, Mascarpone, Grana Padano)
denenebilir. Gorgonzola bizim otlu peyniri andırıyor. Herkes
sevmeyebilir. Mascarpone ise bildiğimiz labne türü.
Tatlı
derseniz: ben tiramisu ve profiterolü öneririm.
Hamur işi tarzı yiyeceklerden hoşlanıyorsanız Panzerotti'yi
denemelisiniz. Klasik olarak mozzarella peyniri ve domatesli bir tür
pişi olan Panzerotti'nin 6-7 farklı çeşidi daha var. En iyi merkezdeki
(Duomo civarı, via S. Radegonda 16) Luini yapıyor. Zaten önündeki
kalabalıktan belli. Tanesi 2,30 € (Kasım 2010) Ayrıca bir tür Noel keki
kabul edilen Panettone'de denenebilir.
İtalya espresso ve cappucinonun ana vatanı. Bol bol tüketebilirsiniz.
Ülkemizdeki klasik kahve zincirlerini bulmanız neredeyse imkânsız. Ancak
kahvenizi sıcak seviyorsanız mutlaka ikaz edin. Aksi takdirde ılık
kahve içmek zorunda kalırsınız. Bana göre bunun temel nedeni sütün
yeterince ısıtılmadan servis edilmesi. Kahvenizi sütsüz alıyorsanız
herhangi bir sıkıntı yok demektir.
Restoran ve kafeteryalarda Tavalo ve Banco uygulaması var. Bu daha çok
içeceklerle ilgili olsa da bazı yerlerde yiyecekler için de geçerli.
Eğer oturarak içerseniz (Tavalo) bankoda ya da ayaküstü içmeye göre
(Banco) %50 ila %100 arası fazla bedel ödersiniz. Bu uygulamayı mutlaka
sorun